آموزش و بهسازی نیروی انسانی باعث بینش و نگرش عمیقتر، دانش و معرفت بالاتر و توانایی و مهارت بیشتر کارکنان در سازمان برای اجرای وظایف و مسئولیتهای شغلی میشود. از اینرو امروز کمتر سازمانی میتواند بدون آموزش کارکنان خود بهبود و توسعه یابد.
تداوم و حیات یک سازمان، بستگی به تعامل پویای آن با محیط درونی و بیرونی دارد. بر اثر تعامل، تازهترین اطلاعات و یافتههای علوم و فنون بشری دریافت میشوند و به تغییراتی در شیوههای عمل و رفتار سازمانی میانجامند. در این تعامل، سازمان باید منابع کافی و مورد نیاز خود را کسب کند و همسازی لازم را با درخواستهای واقعی محیط به عمل آورد. از اینرو حیات سازمان بستگی به مهارتها و آگاهیهای مختلف کارکنان دارد؛ هرچه این زمینهها بهنگام و بهینه باشند قابلیت سازگاری سازمان با محیط متغیر نیز بیشتر خواهد شد، به همین دلیل، آموزش و توسعۀ کارکنان نه تنها در ایجاد دانش و مهارت ویژه درکارکنان نقش بسزایی دارد، بلکه باعث میشود افراد در ارتقای سطح کارایی و اثربخشی سازمان سهیم باشند و خود را با فشارهای متغیر محیطی وفق دهند.
از سوی دیگر، از ضرورتهای جدی و مهم و اجتنابناپذیر برای حضور فعال و پویای هر سازمان در عرصۀ دنیای پرتحول و شتابان امروز، برنامهریزیهای اساسی برای دستیابی به توسعه است. در این مسیر، همۀ صاحبنظران واندیشمندان برنقش و جایگاه مهم و ارزشمند کارکنان بهعنوان مهمترین عامل موفقیت و دستیابی به اهداف توسعه و بهبود سازمان، تأکید دارند.
بنابراین، آموزش و بهسازی نیروی انسانی باعث بینش و نگرش عمیقتر، دانش و معرفت بالاتر و توانایی و مهارت بیشتر کارکنان در سازمان برای اجرای وظایف و مسئولیتهای شغلی میشود. از اینرو امروز کمتر سازمانی میتواند بدون آموزش کارکنان خود بهبود و توسعه یابد. بهجرأت میتوان گفت هیچ حرفهای را در سطح جهان نمیتوان یافت که مانند عملیات پلیس زیر ذرهبین عمومی قرار داشته باشد. مردم از پلیس و عوامل آن، اجرای عدالت، قاطعیت و شجاعت در تأمین امنیت و رفاه عمومی و تضمین اجرای قوانین را انتظار دارند. حتی در بهترین شرایط ممکن هم، امور پلیسی وظیفۀ دشواری است. مأموران پلیس با موقعیتهای خطرناکی روبهرو هستند و از آنها انتظار میرود مشکلاتی را حل کنند که خود در ایجاد آن نقشی ندارند.
در جوامع مردمسالار، تعارض بین ضرورت برقراری و حفظ نظم و لزوم رعایت اصل پاسخگویی در اعمال قانون موجب شده است که فشار زیادی بر عوامل پلیس وارد شود. تقریباً بهطور همزمان از یک مأمور پلیس انتظار میرود که در نقش والدین، دوست، معلم اخلاق، خدمتگزار جامعه، مجری قانون، مبارز خیابانی و تیرانداز چالاک، انجام وظیفه کند.
پلیس حرفهای مفهومی نوین و تخصصی است که بر مجموعهای از دانشها، بینشها و مهارتهای خاص تأکید میکند. چنین پلیسی از قابلیتها و ظرفیتهای علمی، حرفهای و انسانی ویژهای برخوردار است تا بتواند مأموریتها و وظایف خود را بهدرستی انجام دهد.
تحقق پلیس حرفهای نیازمند گزینش حرفهای، پرورش و تربیت حرفهای، نگهداشت و ارزیابی حرفهای است. بر این اساس، تربیت و آموزش پلیس حرفهای نیازمند برخورداری از الگو و چهارچوبی خاص و جامع است که تمامی ابعاد و نیازهای حال و آیندۀ نیروهای پلیس را دربرگیرد. علاوه بر این، چنین الگویی راهنمای عمل برنامهریزان، مجریان، مدیران و ارزیابان نظام آموزش پلیس خواهد بود.
نظم و امنیت یکی از ارکان اساسی برای شکوفایی فعالیتهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و دینی در جامعه و توسعه پایدار آن میباشد. در واقع رشد و شکوفایی استعدادها و تلاشها با برقراری محیط امن در چهارچوب قوانین و مقررات به منصه ظهور رسیده و افراد و کلیت جامعه از مواهب آن بهرهمند خواهند شد. دو ویژگی مهم در اثر گسترش فناوری در عملکرد مجرمان دیده میشود که عبارتند از: پیچیدهبودن جرائم و سازمان یافتهبودن آن، که این امر سبب پایین آوردن سطح احساس امنیت در جوامع گردیده است.
مأموریت و وظیفه ناجا برابر بند یک ماده 4 قانون ناجا مصوب 27 تیر 1369 «استقرار نظم و امنیت و تأمین آسایش عمومی و فردی» است، که رسالتی بزرگ برای ناجا به شمار میرود و برای تحقق آن نیازمند نیروی انسانی کارآمد و آگاه به مسائل روز جامعه است و همچنین برابر بند 20 ماده 4 قانون ناجا به بحث آموزش بهشرح زیر پرداخته است:
آموزش نوعی سرمایه گذاری مفید و عامل کلیدی در توسعه محسوب میشود که چنانچه بهدرستی و شایستگی برنامهریزی و اجرا شود میتواند بازده اقتصادی قابل ملاحظهای داشته باشد. ارائه آموزش اثربخش در یک سازمان مدرن، مستلزم تفکر جدید، مدلهای جدید، رویکرد جدید و ابزارها و مکانیزمهای جدید است.
در واقع لازم است در یک طرح و ترتیب منطقی بهگونهای فعالیت شود که هم انسجام درونی سیستم آموزشی به بهترین وجه لحاظ شود و هم ارتباطات آن با دیگر اجزای فراسیستم آموزشی به بهترین وجه لحاظ شود و هم ارتباطات آن با دیگر اجزای فرا سیستم سازمان رقم بخورد.
برای تحقق این رسالت در نیروی انتظامی، ساختار سازمانی آموزش بر دو حوزه ستاد و صف طراحی شده است. مأموریت سیاستگذاری، تعیین خطمشی و برنامهریزی کلی در زمینه تربيت و آموزش بهعهده حوزه ستاد (معاونت تربيت و آموزش ناجا) و حوزۀ صف مأموریت اجرای دورههای آموزشی در مراكز اجرایی آموزش (دانشگاه علومانتظامی، آموزشگاههای علمی- تخصصی، مراکز آموزش عمومی و مجتمعهای آموزشی) را عهدهدار میباشد.
بر اساس ماده 208 برنامه پنجم توسعه بهمنظور مدرنسازي، توسعه حرفهگرايي،كارآمدسازي و تقويت نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران با توافق دولت و ستاد كل نيروهاي مسلح، اقدامات اساسی در طول برنامه به مورد اجرا گذاشته ميشود از جمله:
الف ـ فراهمآوردن سازوكار و امكانات لازم براي بهرهمندي نيروي انتظامي از فناوريهاي نوين و تجهيزات پيشرفته برای « فناور پايهسازي پليس»؛
ب ـ تقويت حرفهگرايي با توسعه آموزشهاي تخصصي. (برنامه پنجم توسعه).
همچنین فرماندهی معظم کل قوا (مدظله العالی) در مراسم دانشآموختگی دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی (آبانماه 1396) رهنمودهای بسیار مهمی در زمینۀ آموزش نیروهای انتظامی ابلاغ فرمودند که فصلالخطاب است. ایشان بر موارد زیر تأکید فرمودند:
ابتکار در همه مسائل کاری و آموزشی و تحقیقی و در مدیریتهای کوچک و بزرگ، جذّاب و چشمنواز است؛
شما تنها سازمانی هستید که در سرتا سر کشور در مقابل چشم مردم حضور دارید؛
ما هیچ سازمانی را نداریم که اینطور در یک پهنهای با این وسعت، همیشه در مقابل چشم مردم باشد؛
قدرت شما، رشادت شما، اقدام شما، حرکت بجا و بموقعِ شما، مایه افتخار و سربلندی نظام جمهوری اسلامی است. این برای یک کشور مایه آبرو است؛
کار را عالمانه باید انجام داد؛
هم کارهای علمی، هم کارهای تحقیقی، هم کارهای تجربی، هم مهارتآموزیها، همه اینها لازم است و باید همواره با جدیّت دنبال بشود. لازم است ما نیروی انتظامیِ در تراز جمهوری اسلامی، در تراز دولت اسلامی، در تراز یک جامعه قرآنی و اسلامی داشته باشیم؛
یک مسئله اساسی این است که نقاط حسّاس را، نقاط ضعف را، جستجو کنید و پیدا کنید؛
آنچه مهم است استمداد از خداوند متعال و حفظ رابطه با خدای متعال است. آنچه در درجه بعد مهم است ارتباط صمیمانه با مردم است؛ اقتدار را همراه کنید با محبّت و صمیمیّت نسبت به مردم. آنچه مهم است پایبندی به قانون است؛ هیچ کارِ بیقانون انجام نگیرد. و بالاخره آنچه مهم است جرئت و گستاخیِ لازم در اجرای قانون است؛ آنجایی که قانون هست، ملاحظه هیچکس را نکنید؛ با جرئت وارد بشوید، با دلیری وارد بشوید، وظیفهای را که قانون بر عهده شما گذاشته است انجام بدهید. از قانون تخطّی نباید کرد، در اجرای قانون هم هرگز تأمّل و تردید نباید ورزید. آنجایی که قانون است باید اجرا کنید. مشکل عمده کشورها و ملّتها همین است که در اجرای وظیفه دینی خود، وظیفه وجدانی خود، وظیفه عقلانی خود و وظیفه انسانی خود دچار تردید و تأمّل میشوند.
ضرورت آموزش در ناجا به لحاظ ایفای نقشی مهم و کارساز با ماهیت تخصصی؛ در برنامهریزی علمی باید از حقیقتهای علمی و تجربههای دانش جهانی استفاده کرد، اما در عین حال نباید از ابتکار عمل و دانش بومی غافل شد؛ توجه به ابعاد معنوی و اعتقادی در امر آموزش از طریق تقویت مناعت طبع و تقویت ابعاد روحی و جسمانی کارکنان، تغذیۀ فکری و بازسازی مأمورانی که در معرض آسیبهای اجتماعی هستند؛ برای نیل به توقعات سازمانی باید با نگاهی درست به مقولۀ نظم و امنیت مبتنی بر جامعهمحوری و مردممحوری و نه تهدیدمحوری پرداخت و در قالب مراعات علائق مردم و به حساب آوردن آنها باید، مدیریت قوی، برنامهریزی علمی و کار بیوقفه را تحقق عینی بخشید؛ چالشهای پیش رو که هماکنون در ناجا مورد تأیید معظمله هستند، ضمن اینکه به تعبیر ایشان چالشها جنبۀ درون و برونسازمانی دارند، با توجه به مسئولیت مستقیم و ظرفیتها به جنبههای درونسازمانی بیشتر باید توجه کرد، اما از موارد برونسازمانی هم که مسئولیتهای آن را درجاهای دیگر باید دنبال کرد نیز نباید غافل شد، بلکه در اینجا هم باید با تعادل صحیح اثرگذار بود.
منبع :
پایگاه خبری پلیس ایران
برچسب ها :
آموزش ناجا
ناجا
نیروی انتظامی
پلیس پیشگیری
نوپو
دانشکده امین
پلیس
نیروی حفاظتی
نگهبانی