واژه اراذل و اوباش يك واژه عرفي است و ميان عامه مردم استعمال اين واژه بسيار رواج دارد. اين گروه به مجموعه اي از افراد گفته مي شود كه دسته جمعي اقدام به از بين بردن آسايش يك محله با رفتارهاي ناهنجار مانند مزاحمت نواميس، سر و صداهاي ناهنجار و ... مي كنند.

زندگي انسان ها در هر مقطع زماني به 2 فاكتور نظم و امنيت نيازمند است که در صورت اخلال در آن ضمن مورد تهديد قرار گرفتن جان مردم، بسترهاي لازم براي ترقي و پيشرفت جوامع از بين خواهد رفت و انسان ها همواره نگران رفع نيازمندي هاي روزانه خود خواهند بود.

خشونت یکی از آن رفتارها و اعمالی است که نظم و امنیت جامعه را با اختلال مواجه می کند. رفتاری که برای آسیب رساندن به دیگری از کسی سر می زند و دامنه آن از تحقیر و توهین، تجاوز و ضرب و جرح تا تخریب اموال و دارایی و قتل گسترده است.

خشونت رفتاری است که در همه کشورها مشاهده می شود و بر قربانیان فراوان آن همه روزه افزوده شده و موجب اضطراب مردم و احساس نا امنی آنها به ویژه در گروه های ضعیف تر و آسیب پذیرتر می شود.

بررسی آمار وقوع جرایم خشن بیانگر این واقعیت است که این جرایم بیشتر از پرخاشگری نشأت می گیرند و در واقع هر قدر در جامعه روند پرخاشگری بیشتر باشد به همان نسبت جرایم خشونت آمیز نیز افزون تر خواهد بود.

امروزه فعالیت های مجرمانه گروه هایي از افراد شرور و بزهكار که بیشتر جوانان را شامل می شود به سرعت در حال افزايش است و بسياري از اجتماعات به ويژه محله هاي شهري به صورت بالقوه با اين پديده سرو كار دارند كه اصطلاحاً به این افراد و گروهها اراذل و اوباش اطلاق مي شود.

واژه اراذل و اوباش يك واژه عرفي است و ميان عامه مردم استعمال اين واژه بسيار رواج دارد. اين گروه به مجموعه اي از افراد گفته مي شود كه دسته جمعي اقدام به از بين بردن آسايش يك محله با رفتارهاي ناهنجار مانند مزاحمت نواميس، سر و صداهاي ناهنجار، تجاوز به عنف، ولگردي، جرايم مواد مخدر و ... مي كنند.

حال با این مقدمه باید گفت که برای مقابله با جرایم خشن بایستی در وهله اول علت ها را شناسایی کرد. همه عوامل جرم زایی که تاکنون جرم شناسان، جامعه شناسان و روانشناسان معرفی کرده اند کم و بیش قابل اتکا بوده و می توان آنها را توجیه کننده و تبیین کننده بخشی از جرایم موجود دانست اما به نظر می رسد کشف ریشه و علل بوجود آورنده جرم های ناشی از خشونت و شناخت پیامدهای آنها و راهکارهای جلوگیری از ناامنی های اجتماعی در هر جامعه ای باید به طور جداگانه و با توجه به خصوصیات جغرافیایی ، سیاسی ، اقتصادی ،فرهنگی و حتی آداب و رسوم محلی آن جامعه بررسی شود تا بتوان روش مناسبی برای همان جامعه ارائه کرد.

به طور کلی جرایمی که توسط افراد موسوم به اراذل و اوباش انجام می شود طیف وسیعی از جرایم را در برمی گیرد که از جمله آن می توان به نزاع و درگیری های فردی و دسته جمعی ، چاقوکشی ، قتل ، تجاوز به عنف وحتی وقوع برخی سرقت ها از جمله سرقت های مسلحانه اشاره کرد.

برخی از این عوامل به عنوان علل موجبه وقوع جرم در کلیه جوامع به صورت مشترک نقش دارند همچون فقر اقتصادی و اجتماعی ، بیکاری ، تغییرات زندگی اجتماعی و.... اما برخی عوامل از جامعه ای به جامعه دیگر فرق می کنند که در استان ایلام می توان به نقش پررنگ تعصبات قومی و قبیله ای ، تعصبات ناموسی و... در وقوع جرایم خشن توسط اراذل و اوباش اشاره کرد.

در بحث اراذل و اوباش باید گفت که برخوردهای فیزیکی و قضائی به تنهایی نمی تواند تاثیرگذار باشد زیرا اینها بعد از دستگیری، بازداشت و زندانی شدن به دلایلی از جمله خلاء های قانونی، نبود مدارک و مستندات کافی و عدم شاکی خصوصی آزاد خواهند شد و در هر حال بایستی زمینه و امکان بازگشت آنها به جامعه فراهم شود اما اینکه این افراد دوست دارند جامعه بی نظمی باشد و بتوانند مردم را بترسانند باید افکار، رفتار و گفتار آنها مورد آزمایش قرار گیرد.

جالب است بدانیم این افراد که با تغییر وضعیت ظاهری مانند پوشیدن شلوارهای گشاد، گذاشتن ریش های بلند و خالکوبی بر بدن، حمل سلاح سرد و گرم نامتعارف از قبیل چاقو، قمه، شمشیر، زنجیر و... قصد ترساندن مردم را دارند، خود ترسوهایی هستند که در هنگام دستگیری و مصاحبه با آنان این موضوع به خوبی در شخصیت ظاهری و باطنی آنها خود را نشان می دهد که باید اینها رفتارشناسی شوند که چرا علی رغم ترسو بودن قصد ترساندن مردم را دارند.

تشویق و ارائه راهکار و برنامه برای تغییر نگرش و رفتار آنها مهمترین مولفه ای است که بایستی برای بازگشت این افراد به جامعه و سازگاری آنها با هنجارها، عرف و قانون داشته باشیم چون بزهکاران و رفتار اینگونه افراد ناشی از جهل است یا مریضی پس باید به درمان و آموزش آنها پرداخت که با پرداختن به این دو مقوله اصلاح و تربیت آنها کارسازتر است.

نکته حائز اهمیت دیگر اینکه باید به آن پرداخته شود بحث نوچه گرایی و همسو شدن بعضی از جوانان و نوجوانان با آنهاست که قصد دارند افرادی را برای ایجاد بی نظمی و قانون شکنی و ایجاد ناهنجاری در جامعه تربیت کنند اگر بتوانیم این زنجیره نوچه گرایی را قطع کنیم تقریباً توانسته ایم قدمی مثبت در حوزه ریشه کنی این پدیده برداریم بالاخره بخش عظیمی از الگو برداری این افراد ناشی از ناآگاهی است که بایستی این ناآگاهی ها تبدیل به یک آگاهی بخشی صحیح و اصولی شود.

موضوع مهم دیگری که امروزه باعث جری تر شده اراذل و اوباش شده و دست های پنهان را در کنترل و شبکه ای کردن اراذل و اوباش نشان می دهد، فضای مجازی و شبکه های اجتماعی است که متاسفانه عدم کنترل و نبود ساز و کار مناسب برای نظارت بر فضای مجازی بر این موضوع دامن زده و شکل و شیوه های جدیدی را به اعمال مجرمانه این افراد داده است بنابراین بایستی راهکارهایی پیش بینی کنیم تا فضای تبلیغاتی آنها در حوزه فضای مجازی محدود شود.

در حال حاضر مهمترین نگرانی از فعالیت های مجرمانه اراذل و اوباش به تشکیل گروه های مرجع توسط این افراد برمی گردد. توضیح اینکه با وجود فضای مجازی و شبکه ای کردن فعالیت آن ها توسط دست های پشت پرده ، اراذل و اوباش هر شهر و منطقه در کشور بعنوان مرجع و الگویی برای دیگر اراذل و اوباش مناطق دیگر کشور درآمده و به مانند یک زنجیر بهم متصل می شوند و از اخبار و فعالیت های همدیگر اطلاع پیدا می کنند و متاسفانه بعضا شاهد الگوبرداری برخی از اراذل و اوباش و نوچه های آن ها درمناطق کوچک تر هستیم که این موضوع می تواند در بحران ها و آشوب های احتمالی یک تهدید جدی برای امنیت و احساس امنیت در جامعه محسوب شود.

علی ایحال در جامعه ما ايجاد ، حفظ و بسط و گسترش امنيت اجتماعی ، بويژه در برخي مولفه ها به نيروي انتظامي واگذار شده است ، نيروي انتظامي با برخورداري از پتانسيل هاي مختلف ، قادر است به صورت كار آمد و اثر بخش در نابهنجاري ها و انحرافات مداخله کرده و كج كاركردي هاي اجتماعي را از ميان بردارد و بازده اساسي و انكار ناپذير را نصيب جامعه كند تا مردم با آرامش فزون تر ، امنيت بيشتر و طيب خاطر افزون تر به کار و فعالیت خود بپردازند و به رشد و توسعه همه جانبه جامعه خويش ياري رسانند.

نيروي انتظامي در ماموريت هاي محوله خويش نقاط آلوده و جرم خيز را شناسايي و به پاكسازي آن اقدام و با همكاري مردم عوامل مخل نظم و امنيت را ضمن شناسايي دستگير مي كند. بررسي هاي انجام شده نشان می دهد كه رواج پديده اراذل و اوباش به يكي از نگراني هاي عمده شهروندان تبديل شده است و آنها خواستار مداخله پليس بوده اند.

برهمین اساس نیروی انتظامی به منظور كاهش شيوع آسيب هاي اجتماعي، افزايش ميزان احساس امنيت شهروندان و افزايش رضايت شهروندان از عملكرد پليس، برخورد با اشرار و اراذلي را كه آزار رساندن به شهروندان و زورگيري از آنان به شغل و كنش اصلي آنان تبديل شده را به جد در دستور كار خود قرار داده است.

در پایان می توان گفت که برای پیشگیری از وقوع اعمال مجرمانه اراذل و اوباش می توان در حوزه های اجتماعی و فرهنگی نظیر (اقدامات پیشگیرانه و فرهنگ سازی از طریق رسانه ها و.....) ،در حوزه اقتصادی ( توجه به وضعیت بیکاری ، فقر اقتصادی و ....) و نیز در حوزه انتظامی و قضائی ( دستگیری به موقع مجرمین و برخورد جدی با آنان و نیز اعمال مجازات های سنگین برای افراد مجرم و شرور، اختصاص بندی جداگانه در زندان ها به اراذل و اوباش و...) و در حوزه تحقیقاتی و آموزشی 1- برگزاری کلاس های مشاوره ای برای تغییر رفتار و تفکرات آنان 2- مصاحبه اختصاصی توسط جامعه شناسان و روانشناسان در جهت ریشه یابی علل و انگیزه افعال مجرمانه و... مواردی را پیشنهاد کرد.

منبع : پایگاه خبری پلیس ایران

برچسب ها : ارازل اوباش اراذل و اوباش نیروی انتظامی بحران درگیری آشوب دعوا موسسه حفاظتی نوپو یگان ویژه پلیس